เมื่อพูดถึงจังหวัดยะลา ซึ่งเป็นหนึ่งในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ยังคงมีปัญหาความไม่สงบอยู่ หลายคนก็โบกมือปฏิเสธทันที เพราะเกรงจะเกิดอันตรายระหว่างการท่องเที่ยว
แต่อันที่จริงแล้ว ยังมีบางอำเภอที่ไม่ได้รับผลกระทบ และมีทั้งธรรมชาติ และสถาปัตยกรรมที่สอดแทรกเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ลงไป ให้ได้มาเยี่ยมเยือน อย่างเช่นอุโมงค์ปิยะมิตร อำเภอเบตง จังหวัดยะลาที่แสดงให้เห็นถึงร่องรอยการต่อสู้ และสงครามระหว่างรัฐบาลมาเลเซียและพรคคคอมมิวนิสต์ในอดีต ซึ่งล้วนแล้วแต่มีความน่าสนใจให้ศึกษา
ก่อนอื่นต้องพูดเกี่ยวกับวิธีเดินทางก่อน หากเริ่มต้นมาจากกรุงเทพฯ หรือจังหวัดอื่นๆที่มีสนามบินสามารถ มาลงที่อำเภอหาดใหญ่จังหวัดสงขลาเป็นอย่างแรกก่อน ซึ่งเดี๋ยวนี้มีส่วนลดตั๋วเครื่องบินมากมายในเลือกในโลกออนไลน์อย่างSaleduck เป็นต้น จากนั้นก็สามารถเลือกต่อรถบัสหรือรถตู้ไปยังอำเภอเบตงได้ โดยมีสองวิธีการหลักๆดังนี้
วิธีการแรกคือนั่งรถบัสหรือรถตู้จากท่ารถในอำเภอหาดใหญ่ ผ่านเข้ามาทางอำเภอเมืองจังหวัดยะลา ผ่านอำเภอธารโตซึ่งเป็นพื้นที่สีแดง มาจนอำเภอเบตง
ส่วนอีกวิธีการ หากมีพาสปอร์ต สามารถนั่งรถตู้เข้าประเทศมาเลเซียก่อน แล้วค่อยอ้อมมาเข้าทางเมืองPengkalan Hulu หรือเมืองโกร๊ะ อำเภอเบตงทางตอนใต้แทน ซึ่งปลอดภัยกว่า
เมื่อมาถึงตัวเมืองแล้ว หากไม่ได้ขับรถมาเอง สามารถหาร้านเช่ามอเตอร์ไซค์ หรือพยายามติดต่อบริษัททัวร์ท้องถิ่นที่จะพาไปอุโมงค์ปิยะมิตรได้ โดยสถานที่แห่งนี้อยู่ห่างจากตัวเมืองเบตงไม่ถึง20กิโลเมตร เรียกได้ว่าเดินทางมาไม่ยากเลย
เมื่อเดินทางมาถึงจะเห็นซุ้มประตูพร้อมป้ายยักษ์ใหญ่เต็มไปด้วยกลิ่นอายของวัฒนธรรมจีน ที่พร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยวอยู่ตลอดเวลา
ภายหลังเดินเข้าไปด้านในบรรยากาศจะเปลี่ยนเป็นป่าที่ร่มรื่นเขียวขจี พร้อมบันไดที่มุ่งตรงสู่พื้นที่ของอดีตสมาชิกพรรคจีนคอมมิวนิสต์มลายา
พื้นที่ส่วนแรกที่จะได้เจอ จะเป็นพื้นที่สำหรับทำอาหาร และนั่งประชุม ในขณะเดียวกันก็เป็นปากทางเข้าอุโมงค์ปิยะมิตรด้วย
หากใครอยากฟังบรรยายความรู้ประวัติศาสตร์การสู้รบและการอยู่อาศัยในพื้นที่นี้เพิ่มเติม สามารถสอบถามและพูดคุยได้จากเจ้าหน้าที่ที่ดูแลพื้นที่บริเวณหน้าอุโมงค์เลย แต่ถ้าอยากศึกษาด้วยตัวเอง ในบริเวณใกล้เคียงก็จะมีนิทรรศการภาพเพื่อบอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาของสถานที่แห่งนี้ด้วย
เมื่อเข้าไปในอุโมงค์ ก็จะได้สัมผัสความรู้สึกแบบที่ย้อนไปในอดีต พร้อมไฟแบบสลัวๆ ตามทางเดินจะมีข้อความบ่งชี้ว่าจุดนี้คืออะไร ใช้ทำอะไร เช่นที่นอน ที่นั่ง ที่ประชุม เป็นต้น ซึ่งระยะทางในอุโมงค์นี้มีความยาวประมาณ1กิโลเมตร คดเคี้ยวไปมาภายในภูเขา มีอากาศถ่ายเท และเย็นสบาย แม้ภายนอกจะร้อนมากก็ตาม
สำหรับอุโมงค์นี้ถูกสร้างขึ้นในปี 2519 ใช้แรงงานคนขุดประมาณ 40-50 คน ใช้เวลาสร้างประมาณ3เดือนเท่านั้น เพื่อเป็นสถานที่หลบภัยทางอากาศ รวมถึงสะสมเสบียงสำหรับการต่อสู้ระหว่างโจรคอมมิวนิสต์มลายา (จคม.)กับรัฐบาลมาเลเซีย ปัจจุบันไม่มีผู้อาศัยภายในแล้ว แต่ยังมีร่องรอยต่างๆหลงเหลือกระจัดกระจายอยู่รอบๆ
เมื่อเดินออกมาภายนอกอุโมงค์ก็จะพบทั้งป่าไม้ และลำธารที่ค่อนข้างสะอาดและสดชื่น รวมถึงต้นไทรพันปี ที่มีขนาดลำต้นสูงใหญ่มาก จนกลายเป็นจุดถ่ายรูปเช็คอินที่สำคัญของนักท่องเที่ยวก่อนเดินทางกลับ
ด้วยเรื่องราวของสถานที่อันเต็มไปด้วยประวัติศาสตร์ และความน่าสนใจของการก่อสร้างอุโมงค์แห่งนี้กลางป่าลึก อุโมงค์ปิยะมิตรจึงเป็นอีกสถานที่หนึ่งที่ไม่ควรพลาดที่จะมาเยือน หากได้มีโอกาสมาเที่ยวอำเภอเบตง จังหวัดยะลา
ส่วนใครที่เล็งจะไปแล้ว แต่ยังไม่มีที่พัก หรืออุปกรณ์ที่สำคัญสำหรับการเดินทาง สามารถเปิดเข้าไปเลือกหาส่วนลดต่างๆจากเว็บไซต์ www.saleduck.co.th ได้ตลอดเวลา วิธีการใช้ก็ไม่ยาก เพียงแค่กดเลือกคูปองส่วนลดจากร้านค้าที่คุณต้องการ แล้วนำโค้ดไปใช้เมื่อคุณจัดการซื้อตั๋วเครื่องบินหรือจองที่พักเท่านั้น ง่ายๆเท่านี้เอง หรือหากต้องการหาคำแนะนำสำหรับเที่ยวเบตง สามารถติดตามได้ที่นี่ http://blog.unseentourthailand.com/piyamit/